Gabinet Pomocy Psychologicznej i Psychoterapii
Dorota Bielas Sylwester Bielas

Psychoterapia psychodynamiczna

W Gabinecie Pomocy Psychologicznej i Psychoterapii pracujemy w koncepcji psychodynamicznej.

Terapie psychodynamiczne wywodzą się z psychoanalizy, którą stworzył wiedeński lekarz Zygmunt Freud. Psychoterapia psychodynamiczna jest metodą teoretyczno-terapeutyczną: skuteczną, współczesną, opartą na wieloletnich doświadczeniach klinicznych i bogatej tradycji, zakładającą złożoność i wieloprzyczynowość objawów oraz aspekt racjonalny i subiektywno-empatyczny doświadczenia.

Podstawą psychoterapii jest bezpośrednia rozmowa pacjenta z psychoterapeutą i relacja terapeutyczna. Przyjmuje się, że terapia psychodynamiczna odbywa się raz lub 2 razy w tygodniu (w stosunku do terapii psychoanalitycznych jest mniej intensywna). Nie jest to jednak zwykła rozmowa. Opiera się na etyce uczciwości i prowadzeniu uczciwej rozmowy, podczas której badane są emocje, potrzeby, pragnienia, myśli, fantazje, związki z ludźmi, wzory relacji i doświadczeń człowieka. Podczas sesji omawiane są zjawiska przeniesieniowe, nieświadome części życia pacjenta, mechanizmy obronne, tematy, których osoba unika, a brak ich przepracowania może utrudniać jej rozwój. Poszukiwane są nowe rozwiązania starych konfliktów.

W podejściu psychodynamicznym koncentrujemy się na tych obszarach psychiki, które są źródłem naszej motywacji, codziennych dążeń, satysfakcji, ale też konfliktów, problemów i łączącego się z nimi cierpienia. Psychoterapia psychodynamiczna pozwala na: poszerzanie swojej zdolności doświadczania emocjonalnego i rozumienia siebie, co uruchamia proces zmiany. W procesie psychoterapii rozwija się zdolność rozumienia związków między swoją przeszłością i teraźniejszością oraz budowanych relacji ze światem. Dochodzi do odnajdywania indywidualnych, autentycznych, najbardziej nam bliskich rozwiązań i decyzji. Zwiększa się szacunek do własnej autonomii oraz wspierane jest realistyczne poczucie wartości. Podczas psychoterapii często wzrasta zdolność rozpoznawania swoich uczuć i radzenia sobie z nimi, jak również złagodzeniu ulegają objawy i zwiększa się siła ego.

Psychoterapia psychodynamiczna może prowadzić do trwałych zmian w strukturze charakteru. Podczas leczenia odbywa się proces rozwoju człowieka, nie zawsze łatwy, wymagający wysiłku, ale jednocześnie prowadzący do większej dojrzałości, a nawet, jak pokazują badania skuteczności terapii, prowadzący do postępującej poprawy po zakończeniu leczenia.

Skuteczność psychoterapii psychodynamicznej

Badania nad psychoterapią psychodynamicznej prowadzone są na całym świecie od przeszło trzydziestu lat.

Joseph Masling (2000) podaje, iż przeprowadzono ponad 5000 empirycznych badań idei psychodynamicznych.

To naprawdę wystarczająco długo i dużo, aby na ich podstawie sformułować i przedstawić opinii publicznej wiarygodne wnioski na temat leczenia psychodynamicznego. Zadania tego podejmują się badacze i praktycy. W Polsce najbardziej znanymi postaciami spośród nich są Glen O. Gabbard, profesor psychiatrii, autor kilkudziesięciu książek z dziedziny zdrowia psychicznego, neuropsychiatrii i psychoterapii psychodynamicznej oraz profesor Nancy McWilliams, psycholog i psychoanalityk, autorka niezwykle inspirujących prac z nurtu psychoanalitycznego. Książki tych autorów są tłumaczone na język polski i dostępne na naszym rynku.

Zarówno Gabbard jak i McWilliams na podstawie badań i doświadczenia wskazują, że różne rodzaje terapii mogą być skuteczne, ale to czy tak rzeczywiście się stanie zależy bardziej od osobowości terapeuty i jego kompetencji, niż od preferowanego przez niego podejścia teoretycznego.

Badania nad skutecznością dowodzą jednakże pewnej wyjątkowości podejścia psychodynamicznego, o czym poniżej w kolejnych punktach.

Żyjemy w czasach redukcjonizmu i medykalizacji psychoterapii. Firmy ubezpieczeniowe i inne wywierają nacisk, by promować podejścia jak najbardziej ograniczone czasowo, a więc tańsze. Chodzi o to, by szybko usunąć objaw, nie jest ważne zrozumienie jego źródeł i tym samym zapobieżenie nawrotom objawów w przyszłości. Psychoterapia psychodynamiczna, zwłaszcza długoterminowa, daje istotne i stabilne efekty działania w wypadku złożonych i długotrwałych problemów ludzi (Leichsenring, Rabung, 2008).

Psychoterapia psychodynamiczna ma „wydłużony czas działania” – efekty tej terapii utrzymują się dłuższy czas po jej zakończeniu, a stan osoby może poprawiać się po zakończeniu leczenia. Jak to jest możliwe? Pacjenci korzystający z tej formy terapii uwewnętrzniają autorefleksyjną postawę, która umożliwia im później twórcze i bardziej samodzielne radzenie sobie z pojawiającymi się trudnościami.

Svartberg i in. (2004) w swoich badaniach wykazali skuteczność psychoterapii psychodynamicznej w leczeniu objawów lękowych, problemów interpersonalnych i osobowościowych oraz utrzymującą się poprawę po zakończeniu leczeniu terapią dynamiczną.

Badania Leichsenringa i in. z 2004 roku wskazują, że psychoterapia psychodynamiczna krótkoterminowa (mniej niż 40 sesji) jest skuteczną formą leczenia wielu objawów i zaburzeń (depresyjnych, osobowości, lękowych, bólowych, zaburzeń somatyzacyjnych, zespołu stresu pourazowego).

Psychoterapia psychodynamiczna jest wartościową formą leczenia umożliwiającą redukcję objawów, zwiększenie wglądu i rozumienia siebie, zwiększenie poczucia sprawstwa i budowanie realistycznego poczucia wartości, odnalezienie własnych indywidualnych dróg życiowych oraz osiąganie coraz większej autentyczności.

Jest ofertą dla osób szukających zrozumienia, indywidualnej relacji, procesu rozwojowego, może nie najłatwiejszego, wymagającego wysiłku, ale trwającego, jak się okazuje z badań skuteczności psychoterapii, nawet po jej zakończeniu.

Zapraszamy!